پیشینه و مبانی نظری عزت نفس و شایستگی

مبانی نظری عزت نفس وشایستگی فصل دوم : پیشینه تحقیق مبانی نظری مبانی تجربی مدل تحليلي مبانی نظری : تعاریفی از عزت نفس : مازلو عزت نفس را عبارت می‌داند از شایستگی ، توانمندی ، کفایت ، اطمینان ، استقلال و آزادی . چنانچه ارضاء گردد فرداحساس ارزشمند بودن ، توانا بودن ، مثمر به ثمر بودن و احساس غرور و اعتماد به خود می‌کند و اگر ارضاء نگردد فرد احساس حقارت ، درماندگی و ضعف می‌کند ( مدی ، 1976 ). راجرز عزت نفس را عبارت می‌داند از ارزیابی مداوم شخص نسبت به ارزشمندی خویشتن خود ( شاملو ، 1368 ). روزنبرگ می‌گوید : هر فرد آگاهی‌هایی در مورد خود دارد ، بخش ارزشی این آگاهی‌ها عزت نفس نام دارد رابسون عزت نفس را عبارت می‌داند از حس رضامندی ، خویشتن‌پذیری که ارزیابی خود درباره ارزشمندی قدر و منزلت ، جذابیت ، شایستگی و کفایت و توانایی جهت ارضای تمایلات و خواسته‌های فرد ، منتج می‌شود . مؤلفه‌های عزت نفس عبارتند از : 1 - امنیت 2 - خودپذیری 3 - پیوندجویی 4 - تعهد 5 - شایستگی ابعاد عزت نفس : 1 - بعد اجتماعی : هر چقدر ارتباط شخص با اجتماع کمتر باشد و فاقد محبت لازم و حمایت‌های اجتماعی باشد باعث کاهش عزت نفس فرد خواهد شد و هر چقدر ارتباط فرد با اجتماع بیشتر شود و از حمایت‌های اجتماعی و محبت لازم برخوردار باشد عزت نفس فرد بیشتر خواهد بود . 2 - بعد تحصیلی : موفقیت‌ها و شکست‌های فرد در امر تحصیل علم و دانش در مدرسه و مسائل مربوط به آن مستقیماً بر عزت نفس اثر می‌گذارد و هر چه شکست بیشتر باشد عزت نفس پایین و هر چقدر موفقیت فرد بیشتر باشد عزت نفس فرد بالا خواهد رفت . 3 - بعد جسمی : هر فرد نسبت به ظاهر و توانایی جسمی خود یک ارزیابی و برداشت دارد اگر این تصور در برداشت از وضعیت ظاهری و جسمی فرد منفی باشد از این نظر عزت نفس فرد پایین خواهد بود و برعکس . 4 - بعد خانوادگی : فردی که احساس می‌کند عضو باارزشی از خانواده است و احترام بیشتری برای او قائلند عزت نفس او بالا خواهد بود . 5 - بعد کلی عزت نفس : ارزیابی و تصور کلی فرد از خود و خویشتن است و اساس ارزیابی فرد در همه زمینه‌هاست . نیاز حرمت و احترام به خود فرد پس از برآورده ساختن نیازهای فیزیولوژیکی ، ایمنی و عشق متوجه جلب احترام دیگران و احترام به خود می‌شود . همه ما به عنوان یک انسان احساس می‌کنیم حق داشته باشیم که دیگران در قالب وجودی صاحب ارزش ، با ما رفتار کنند . اهانت و پرخاش شدید یک کودک سه ساله به یک کودک کوچکتر از خود شاید رنجش و ناراحتی برای او فراهم سازد . این ناراحتی را حداقل از چشمان کودکی که